( গল্প নহয় ছল্প)
------------------
: এক বাতা দুই বাতা… এই এককুৰি তিনি বাতা।- ফুৰ্তিতে জাপিয়ে উঠে মহেনে। এথিয়ান কেনাই বাছাহাত¸ কেনকে পাৰবি দৃষ্টিদি চালা লগৰকেটাৰ দেখি।
: বাপ্পাঔ তোক মানচু দে মহেন। বাতা আৰু গুল্টি মাৰাত তোক কায়ো বলে নৰে। - কৈ উঠ্লা খগেনে।
ৰাতিপুৱাই ভাতকেতা খাই খেলবা ওলে আহে মহেন। কি কৈৰ থাকবো ঘৰোত! ধুতিখান পিনহি হাতদীঘাল গেঞ্জীটো গাত সুমুহে টিকিয়ে ওলে আহে
: এ মাই আইহলুৱে।
: ৰহো বাপা ৰহো। ভাতকেটা খাই যা।
-মিয়াকে মাতে
: ভখ নায়ে মাই।- পুৱাই আঠীয়া কলে মিঠে সানাহ খাছিল ভখ নালগে সিয়াৰ।
: নালগে ৰহো বাপা¸ গৰে মাছ দুটা পুৰ্চু¸ খাই যা।- মৰমোতে কয় মিয়াকে। মিয়াক¸ পিতিয়াকোৰ জিউলাউ মহেন। ষল্লও বছৰ হল¸ পিতিয়াকে কুটা আদালো কৰবা নেদে।
বাটলু গুটি আৰু গুল্টিখান লৈ ওলে আহে মহেন। ঘেতুলুকা¸ হাইট্টাল যতে যি পাই মাৰি ফুৰে। কেথিয়ানো পিতিয়াক-মিয়াকৰ অবধ্য নহায় মহেন। ঘৰত ভাতকেটা খাই বাতাখেলে আছিল মন্দিৰটোৰ চতালত।
: ঐ মহেন¸ ঐ মহেন তহতৰ ঘোৰোত বৈদ্য মাৰামাৰি লাগচি। তাহাতে বাগাৰে বাগাৰে মাল্লা বাপেৰেক। - যদুমনি ফেপেফেপে লৰি আহি কয় সিয়াক। যৰে বাতা তাতে পেলে ঘৰক গেলি দৌৰ দিয়ে মহেনে।
যোগেন খুৰাহানাৰ লগত সদায় দন্ধ লাগে। মষ্ট বৈজ্যাত যোগেনখুৰা হানা। দন্ধ লাগিলয়ে ভিয়াককেটাৰ লগ হৈ পিতিয়াকক মাৰবা খেদি আহে। সেহেতোৰ তিৰিকেটাও বৈজ্যাত বয়া বয়া ভাখা মাতে। মহেনৰ মিয়াকে পিতিয়াকক ঘৰক ঠেলি লৈ আহে। অখভ্য মাহনুৰ লগত মুখ খুজে লাভ নাই। দাঙৰৰ কথাত মহেনে মাত নাপাতে।
: পিতা¸ বাদ দিয়ো। খেচেৰা মাহনুৰ লগত দন্ধ কৰ্লি নিজৰ সন্মানটোহে যাব। চতুৰ্থমান পাছ কৰা পুতাকৰ জ্ঞানত মুগ্ধ হয় মহেনৰ পিতিয়াক। মৰমতে পুতাকৰ মুৰটো পিহি দিয়ে।
: ঐ যোগেন খুৰা¸ কিয়া বেৰাখান আমাৰ দেখি সুমে দিছা।- সীমাৰ বেৰাখান নিজৰ মাটিৰ একজলে ভিতৰত দেখি কৈ উঠে মহেনে।
: ঐ কুকুৰৰ চলি¸ ঐ বটুৱাৰ বিধান। মাঠা ফালি দিম তোৰ।- যোগেনৰ গালি। পিতিয়াকে ঘৰক লৈ আহে সিয়াক। চতালৰ পেৰে দন্ধ কৰে। বিশ্বাস নাই সেহেতোৰ। টাঙান টকান লৈ খেদি আহে। পিতিয়াক আকালইহে!
: বাপ্পাঔ তোক মানচু দে মহেন। বাতা আৰু গুল্টি মাৰাত তোক কায়ো বলে নৰে। - কৈ উঠ্লা খগেনে।
ৰাতিপুৱাই ভাতকেতা খাই খেলবা ওলে আহে মহেন। কি কৈৰ থাকবো ঘৰোত! ধুতিখান পিনহি হাতদীঘাল গেঞ্জীটো গাত সুমুহে টিকিয়ে ওলে আহে
: এ মাই আইহলুৱে।
: ৰহো বাপা ৰহো। ভাতকেটা খাই যা।
-মিয়াকে মাতে
: ভখ নায়ে মাই।- পুৱাই আঠীয়া কলে মিঠে সানাহ খাছিল ভখ নালগে সিয়াৰ।
: নালগে ৰহো বাপা¸ গৰে মাছ দুটা পুৰ্চু¸ খাই যা।- মৰমোতে কয় মিয়াকে। মিয়াক¸ পিতিয়াকোৰ জিউলাউ মহেন। ষল্লও বছৰ হল¸ পিতিয়াকে কুটা আদালো কৰবা নেদে।
বাটলু গুটি আৰু গুল্টিখান লৈ ওলে আহে মহেন। ঘেতুলুকা¸ হাইট্টাল যতে যি পাই মাৰি ফুৰে। কেথিয়ানো পিতিয়াক-মিয়াকৰ অবধ্য নহায় মহেন। ঘৰত ভাতকেটা খাই বাতাখেলে আছিল মন্দিৰটোৰ চতালত।
: ঐ মহেন¸ ঐ মহেন তহতৰ ঘোৰোত বৈদ্য মাৰামাৰি লাগচি। তাহাতে বাগাৰে বাগাৰে মাল্লা বাপেৰেক। - যদুমনি ফেপেফেপে লৰি আহি কয় সিয়াক। যৰে বাতা তাতে পেলে ঘৰক গেলি দৌৰ দিয়ে মহেনে।
যোগেন খুৰাহানাৰ লগত সদায় দন্ধ লাগে। মষ্ট বৈজ্যাত যোগেনখুৰা হানা। দন্ধ লাগিলয়ে ভিয়াককেটাৰ লগ হৈ পিতিয়াকক মাৰবা খেদি আহে। সেহেতোৰ তিৰিকেটাও বৈজ্যাত বয়া বয়া ভাখা মাতে। মহেনৰ মিয়াকে পিতিয়াকক ঘৰক ঠেলি লৈ আহে। অখভ্য মাহনুৰ লগত মুখ খুজে লাভ নাই। দাঙৰৰ কথাত মহেনে মাত নাপাতে।
: পিতা¸ বাদ দিয়ো। খেচেৰা মাহনুৰ লগত দন্ধ কৰ্লি নিজৰ সন্মানটোহে যাব। চতুৰ্থমান পাছ কৰা পুতাকৰ জ্ঞানত মুগ্ধ হয় মহেনৰ পিতিয়াক। মৰমতে পুতাকৰ মুৰটো পিহি দিয়ে।
: ঐ যোগেন খুৰা¸ কিয়া বেৰাখান আমাৰ দেখি সুমে দিছা।- সীমাৰ বেৰাখান নিজৰ মাটিৰ একজলে ভিতৰত দেখি কৈ উঠে মহেনে।
: ঐ কুকুৰৰ চলি¸ ঐ বটুৱাৰ বিধান। মাঠা ফালি দিম তোৰ।- যোগেনৰ গালি। পিতিয়াকে ঘৰক লৈ আহে সিয়াক। চতালৰ পেৰে দন্ধ কৰে। বিশ্বাস নাই সেহেতোৰ। টাঙান টকান লৈ খেদি আহে। পিতিয়াক আকালইহে!
সেহেতোৰ গৰুটোই বুলে যোগেনহানাৰ বাৰীত সুমে কলপাত খাছিল¸ তাকেলৈ যোগেনৰ ঘৈন্নাকে কুবমাৰি গৰুটোৰ ঠেংখান ভাঙি দিলা। গৰুটো কানি আছে এথিয়ান বিহত। পিতিয়াকে জীবজন্তুক খুব মৰম কৰে। অমানা জীবটোক এনাম অত্যাচাৰ কৰাত খঙত তিঙিৰি তুলা হল।
: এ ডাউৰী¸ এ কুকুৰনী¸ এ হাৰিতখাইটী¸ এনামনু খেচেৰা নাৱে তহত? অমাতা জীবটোক এনকে মাৰবা লাগে নাৱে!- সীমাত থিয়া হৈ গালি পাৰবা ধৰে মিয়াক-পিতিয়াকে।
: তই মোৰ তিৰিক কিয়া গালি পাৰবি- বুলি খেদি আহইলা যোগেন। ভিয়াক দুটাও আহইলা।
দুৰৰ পৰাই দেখাপাই মহেনে। পিতিয়াকক বাগাৰে লৈ যায়ে যেনকৈ গুৰি¸ ভুকি মাৰবা লাগচি।
: মোৰ মাহনুটোক নামেৰিবও¸ বাপৰ পিতিয়াকক নামেৰবিও।- মিয়াকে আটাহ দিছি।
: ঐ ঐ নামেৰবি পিতাৰ। এৰি দি।- গাৰ সমষ্ট বল দি মাৰামাৰি ভাঙবা নৰে সি। কুম্বাৰ গল্টিত হামখুৰী খাই পৰে সি। আৰু একো কবা নৰা হয় সি। দপকে সিয়াৰ খংটো উঠি আহে। সদায় এহেতে এনাই কৰে।
পিতাই ধৰ্ম
পিতাই স্বৰ্গ
পিতাই পৰম তপ:।- পিতিয়াকে পঢ়া শাস্ত্ৰৰ কথাটো মনত পৰে সিয়াৰ। দৌৰ মাৰি যায় ঢেখাল ঘৰৰ পেৰে একেটানে ঢেকীঠুৰাটু আনি উঠাই মুধাই কুব ধৰে
: চাল্লা কুকুৰহাত…।
হিষ্ট পুষ্ট আপাটোৰ হাতৰ কুবত কেকে উঠে যোগেনহানা। কুবত কমৰ ভাঙি যায় যোগেনৰ। ভিয়াকদুটাই ভইভতে লৰ ধৰে। পাছে পাছে খেদি যাই সি।
: মহেনৰ পিতিয়াকক নামেৰবি মহেনৰ আগত¸ হাৰামৰা ভাঙি দিম ঢেকীঠুৰাৰ কুবত।- গাওৰ ভাওনাত ভীমৰ ভাও লৱা মহেনে আটাহ পাৰে।
: বাপা শান্ত হৌ¸ শান্ত হৌ। - পিতিয়াক-মিয়াকে মুৰত হাত ফুৰাই সিয়াৰ। সিয়াৰ সেমান উগ্ৰ খং আজিকগেলি কায়ো দেখা নাছিল। শান্ত আপাতোইযে এনকে মাৰবা পাৰে কায়ো ভাব্বাই পাৰা নাছিল। ভইতে যোগেনহানাই ঘৰত দুৱাৰৱহেঙাৰ দেই। কমৰৰ জৰা লৰি গেছিল সিয়াৰ। ভিয়াক এটাৰ হাত ভাঙছি। সিন্নাৰ পেৰে দন্ধ কৰবা নাহে সেহেতে।
: এ ডাউৰী¸ এ কুকুৰনী¸ এ হাৰিতখাইটী¸ এনামনু খেচেৰা নাৱে তহত? অমাতা জীবটোক এনকে মাৰবা লাগে নাৱে!- সীমাত থিয়া হৈ গালি পাৰবা ধৰে মিয়াক-পিতিয়াকে।
: তই মোৰ তিৰিক কিয়া গালি পাৰবি- বুলি খেদি আহইলা যোগেন। ভিয়াক দুটাও আহইলা।
দুৰৰ পৰাই দেখাপাই মহেনে। পিতিয়াকক বাগাৰে লৈ যায়ে যেনকৈ গুৰি¸ ভুকি মাৰবা লাগচি।
: মোৰ মাহনুটোক নামেৰিবও¸ বাপৰ পিতিয়াকক নামেৰবিও।- মিয়াকে আটাহ দিছি।
: ঐ ঐ নামেৰবি পিতাৰ। এৰি দি।- গাৰ সমষ্ট বল দি মাৰামাৰি ভাঙবা নৰে সি। কুম্বাৰ গল্টিত হামখুৰী খাই পৰে সি। আৰু একো কবা নৰা হয় সি। দপকে সিয়াৰ খংটো উঠি আহে। সদায় এহেতে এনাই কৰে।
পিতাই ধৰ্ম
পিতাই স্বৰ্গ
পিতাই পৰম তপ:।- পিতিয়াকে পঢ়া শাস্ত্ৰৰ কথাটো মনত পৰে সিয়াৰ। দৌৰ মাৰি যায় ঢেখাল ঘৰৰ পেৰে একেটানে ঢেকীঠুৰাটু আনি উঠাই মুধাই কুব ধৰে
: চাল্লা কুকুৰহাত…।
হিষ্ট পুষ্ট আপাটোৰ হাতৰ কুবত কেকে উঠে যোগেনহানা। কুবত কমৰ ভাঙি যায় যোগেনৰ। ভিয়াকদুটাই ভইভতে লৰ ধৰে। পাছে পাছে খেদি যাই সি।
: মহেনৰ পিতিয়াকক নামেৰবি মহেনৰ আগত¸ হাৰামৰা ভাঙি দিম ঢেকীঠুৰাৰ কুবত।- গাওৰ ভাওনাত ভীমৰ ভাও লৱা মহেনে আটাহ পাৰে।
: বাপা শান্ত হৌ¸ শান্ত হৌ। - পিতিয়াক-মিয়াকে মুৰত হাত ফুৰাই সিয়াৰ। সিয়াৰ সেমান উগ্ৰ খং আজিকগেলি কায়ো দেখা নাছিল। শান্ত আপাতোইযে এনকে মাৰবা পাৰে কায়ো ভাব্বাই পাৰা নাছিল। ভইতে যোগেনহানাই ঘৰত দুৱাৰৱহেঙাৰ দেই। কমৰৰ জৰা লৰি গেছিল সিয়াৰ। ভিয়াক এটাৰ হাত ভাঙছি। সিন্নাৰ পেৰে দন্ধ কৰবা নাহে সেহেতে।
বুঢ়াপিতাৰ কাহিনতো আইতাই কোচিল। মই বুঢ়াপিতাক দেখানাই। জন্মপাৱা বহুত আগতে মৰিল। আইতাও মৰিল দহবছৰ আগতে। মনত পৰে কেতিয়াবা। বুঢ়াপিতাৰ নিচিনা পিতৃভক্তি দেউতাৰ দেখছিলু। কিন্তু মই ছাগে নোল্লু হবা। মাজে মাজে দেউতাৰ অবাধ্য হঙ। বেয়া লাগে মনটো। অন্ন ডেকাৰবুড়াৰ নাতিনাক মোই। অলপটো বংশৰ মৰ্যদা ৰাখবাই লাগবো।
( সম্পুৰ্ণ দক্ষিণ কামৰূপৰ কথিত ভাষাত ৰচিত লেখাটো। আধুনিকতাৰ ধামখুমীয়াত খাৰাংখাছ যেন লগা বহুত শব্দ হেৰাই গল। কিছু মাথো আভাস দিব খুজিছো। পঢ়ুৱৈৰ মতামত পালে ভাল লাগিব।)
দক্ষিণ কামৰূপৰ কথিত ভাষাৰ লিখিত ৰূপ-
জাপিয়ে- জাপমাৰি
এথিয়ান- এতিয়া
কেনাই- কি
কেনকে- কেনেকৈ
পাৰবি- পাৰিবি
মানচু- মানিছো
বাতা - মাৰিৰে খেলা এবিধ খেল।
উঠ্লা- উঠিস
ওলে- ওলাই
টিকিয়ে- চিঞৰি
আইহলুৱে- আহিলো
মিয়াক- মাক
ভখ- ভোক
ষল্লও- ষোল্ল
চালা- চালে
কেথিয়ানো- কেতিয়াও
অবধ্য- অবাধ্য
চতাল- চোতাল
ঘোৰোত- ঘৰত
লাগচি- লাগিছে
মাল্লা- মাৰিলে
ফেপে ফেপে- ফোপাই জোপাই
আকালাইহে- অকলে
সুমে- সোমাই
কুবমাৰি- কোবাই
এনামনু- ইমান নো
কুম্বা- কোনোবা
ভইতে- ভয়তে
লৱা- লোৱা
সেমান -সিমান
সিয়াৰ- তাৰ
আজিকগেলি- আজিলৈকে
কায়ো- কোনেও
সিন্নাৰ পেৰে- তেতিয়াৰ পৰা
দেখছিলু- দেখিছিলো
নোল্লু- নোৱাৰিলো
হঙ- হও
মোই- মই
কোচিল- কৈচিল
এথিয়ান- এতিয়া
কেনাই- কি
কেনকে- কেনেকৈ
পাৰবি- পাৰিবি
মানচু- মানিছো
বাতা - মাৰিৰে খেলা এবিধ খেল।
উঠ্লা- উঠিস
ওলে- ওলাই
টিকিয়ে- চিঞৰি
আইহলুৱে- আহিলো
মিয়াক- মাক
ভখ- ভোক
ষল্লও- ষোল্ল
চালা- চালে
কেথিয়ানো- কেতিয়াও
অবধ্য- অবাধ্য
চতাল- চোতাল
ঘোৰোত- ঘৰত
লাগচি- লাগিছে
মাল্লা- মাৰিলে
ফেপে ফেপে- ফোপাই জোপাই
আকালাইহে- অকলে
সুমে- সোমাই
কুবমাৰি- কোবাই
এনামনু- ইমান নো
কুম্বা- কোনোবা
ভইতে- ভয়তে
লৱা- লোৱা
সেমান -সিমান
সিয়াৰ- তাৰ
আজিকগেলি- আজিলৈকে
কায়ো- কোনেও
সিন্নাৰ পেৰে- তেতিয়াৰ পৰা
দেখছিলু- দেখিছিলো
নোল্লু- নোৱাৰিলো
হঙ- হও
মোই- মই
কোচিল- কৈচিল
পৰশমনি ..... ধুনীয়া লিখা তুমি .... সুন্দৰ সুন্দৰ ..... সদায়েই লিখি যোৱা ... শুভকামনা জনাইছো .... ।
ReplyDelete